Statutair directeur aannemen en ontslaan
Een statutair directeur is een directeur met een bijzondere positie. Bijzonder ten opzichte van de ‘gewone’ titulair directeur. Een statutair directeur heeft, zoals we dat noemen, twee petten op: een arbeidsrechtelijke en een vennootschapsrechtelijke pet. Dit in tegenstelling tot de gewone directeur die alleen een arbeidsrechtelijke pet op heeft: de gewone directeur is (slechts) werknemer. De statutair directeur is statutair – dus op grond van de statuten – lid van het vennootschapsbestuur en is daarmee een bijzonder persoon in de organisatie.
Wie is een statutair directeur?
Een directeur is uitsluitend statutair directeur als hij of zij rechtsgeldig is benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders (AVA) van de vennootschap. Er moet dus een rechtsgeldig benoemingsbesluit zijn. Overigens kan het voorkomen dat niet de AVA maar de RvC (Raad van Commissarissen) daartoe bevoegd is. Dit is een groot verschil ten opzichte van een gewone directeur: deze wordt niet door de AVA benoemd en tekent ‘slechts’ een arbeidsovereenkomst net zoals iedere andere werknemer.
Dubbele rechtsbetrekking (twee petten)
De statutair directeur heeft dus een dubbele rechtsbetrekking en heeft twee petten op. De statutair directeur dient zich te houden aan de statuten (de vennootschapsrechtelijke band) en aan hetgeen is overeengekomen in de arbeidsovereenkomst (de arbeidsrechtelijke band). De statutair directeur is dus een bijzonder persoon in de organisatie.
Ontslag statutair directeur
Het verschil tussen de gewone directeur en de statutair directeur wordt met name zichtbaar ingeval van ontslag. Waar de gewone directeur volle arbeidsrechtelijke bescherming geniet, is dat bij een statutair directeur niet het geval. De statutair directeur geniet nagenoeg geen arbeidsrechtelijke bescherming. De AVA kan de statutair directeur met een rechtsgeldig ontslagbesluit (conform de statuten) te allen tijde ontslaan. Hier is dus geen goedkeuring van het UWV of de kantonrechter voor nodig. De Hoge Raad heeft in 2005 met de zogenoemde 15 april arresten besloten dat een rechtsgeldig ontslagbesluit tevens het einde van de arbeidsovereenkomst betekent. Dit laatste tenzij sprake is van een opzegverbod (zoals ziekte) of partijen andersluidende afspraken hebben gemaakt. Besluit de AVA rechtsgeldig tot ontslag, dan eindigt daarmee dus ook de arbeidsovereenkomst (met inachtneming van de opzegtermijn).
Geen arbeidsrechtelijke bescherming statutair directeur
De statutair directeur kan dus niet, zoals een gewone directeur dat wel kan, herstel van de arbeidsovereenkomst bij de rechter vorderen. Het enige dat de statutair directeur arbeidsrechtelijk kan, is een billijke vergoeding verzoeken ingeval de werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. Als er een voldoende redelijke opzeggingsgrond is, dan zal van deze laatste situatie doorgaans geen sprake zijn.
De statutair geniet uiteraard wel vennootschapsrechtelijke bescherming. Indien hij meent dat het ontslagbesluit niet juist is, er ontbreken bijvoorbeeld formele vereisten, dan kan de directeur dat aanvechten. Doorgaans is dit echter louter uitstel van executie aangezien de vennootschap het eerder incorrecte besluit opnieuw kan nemen. Het advies hierbij voor de vennootschap is om het ontslagbesluit helemaal in overeenstemming met de wet en de statuten te nemen. Een foutje is snel gemaakt met soms verstrekkende gevolgen.
Juridisch advies
Om te voorkomen dat het niet duidelijk is of een directeur statutair directeur (zonder ontslagbescherming) of titulair directeur (met ontslagbescherming) is, wordt geadviseerd om een rechtsgeldig benoemingsbesluit te nemen en om in de arbeidsovereenkomst en wellicht andere documenten duidelijk te maken dat het om een statutair directeur gaat. Dat dit in de praktijk nog wel eens misgaat, blijkt uit de jurisprudentie op dit onderwerp. Werkgevers gaan er soms ten onrechte van uit dat een directeur statutair directeur is. Als het benoemingsbesluit ontbreekt, dan kan het zomaar zijn dat de directeur titulair direct is met de volle arbeidsrechtelijke bescherming. Dit laatste betekent doorgaans dat u als werkgever met een goed dossier naar de rechter moet in plaats van een ‘simpel’ ontslagbesluit van de aandeelhouders…
Statutair directeur aannemen en ontslaan
Wij kunnen uiteraard met u meekijken en adviseren.
